بررسی رویکردهای جامعه شناسی اسلامی در فضای جمهوری اسلامی ایران

thesis
abstract

نقد علوم انسانی مدرن و ضرورت تولید علوم انسانی و اجتماعی اسلامی از موضوعاتی است که با پیروزی انقلاب اسلامی به صورت جدی در ایران مطرح شد و در این اواخر اهمیت پرداختن به این موضوع بیش تر احساس شده است. تاکنون در حوزه های مختلف علوم انسانی اسلامی و به ویژه علوم اجتماعی اسلامی مباحثی هر چند اندک مطرح شده که نیازمند بررسی و ارزیابی است. بر این اساس، این تحقیق درصدد بررسی رویکردهای علم اجتماعی اسلامی یا جامعه شناسی اسلامی در فضای علمی جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر سه رویکرد است. برای محقق شدن این هدف، دو پرسش اصلی که نسبت وثیقی نیز نسبت به هم دارند، مطرح گردید. اول، موضع این رویکردها نسبت به علم و جامعه شناسی مدرن؛ دوم، معیارهای تحقق علم دینی و جامعه شناسی اسلامی. ادبیات مربوط به موضوع در چند حوزه ی رابطه ی علم با متافیزیک و ارزش، رابطه ی علم و دین، علم دینی و جامعه شناسی دینی مرور شد تا در چارچوب مفهومی به عناصر پارادایمی و معیارهای تحقق علم اجتماعی اسلامی رسیده و از این رهگذر پرسش های تحقیق دقیق تر گردد. روش این تحقیق اسنادی است، به این معنا که اسناد موجود(کتاب، مقاله، سخنرانی، مصاحبه و مطالب مستند در فضای مجازی) این سه رویکرد مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس یافته های تحقیق، حسین بستان با رویکرد معرفتی تلاش دارد جامعه شناسی اسلامی را به عنوان یک پارادایم رقیب در کنار سه پارادایم اثبات گرا، تفسیری و انتقادی مطرح کند که ویژگی اصلی آن، بهره گیری از روش استنباطی یا اجتهادی است . حسین کچویان رویکرد خود را از منظر تاریخی ـ اجتماعی ارائه می دهد و ماهیت انقلاب اسلامی را تعیین-کننده ی ماهیت علم اجتماعی تولیدی می داند. رویکرد سوم که از آنِ حمید پارسانیا است از منظر معرفتی ـ فرهنگی، عوامل وجودی معرفتی و غیرمعرفتی موثر در تولید علم و نظریه ی علمی را مطرح می کند. هم چنین قائل به وجود علم اجتماعی اسلامی بالفعل است که می توان در تاریخ تفکر اجتماعی مسلمین نمونه هایی از آن را مشاهده نمود.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

جامعه شناسی انتخابات و رفتار انتخاباتی در ‏جمهوری اسلامی ایران

نوشتار حاضر ضمن نقد، ارزیابی و تحلیل مفهومی نظریات معطوف به انتخابات و رفتار انتخاباتی در پاسخ به این سوال که در جمهوری اسلامی رفتار انتخاباتی شهروندان با کدامیک از سه دسته الگوی نظری جامعه شناسی، اقتصاد سیاسی و روانشناسی سیاسی قابل تبیین است بر این فرضیه تاکید دارد که رفتار انتخاباتی پدیده ای زمان پرورده، زمینه پرورده و مکان پرورده است. بدین خاطر نمی توان به فرا نظریه ای جهان شمول دست یافت که ...

full text

جامعه شناسی امنیت ملی: مطالعه موردی جمهوری اسلامی ایران

هدف مقاله حاضر، تحلیل و تخمین بنیادهای اجتماعی امنیت ملی است. نگارنده بر آن است که دولت ها به صورت متعارف می توانند چهارنقش ایفا کنند که عبارتند از: رفع تعارض، نمایندگی جامعه، مصلحت اندیشی، بازآفرینی انسان و جامعه ای طراز نوین. از بین این چهار کارکرد، دومین و سومین آن در تحلیل دولت در جهان سوم مناسب به نظر می رسند. این گونه های مختلف رفتاری مستلزم آن است که امنیت ملی در جهان سوم را نه حاصل ساخت...

full text

رویکردهای ژئوپلیتیکی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران درحوزه خلیج فارس

خلیج فارس بدلیل اهمیت ویژه استراتژیکی و ژئواکونومیکی همواره در طی تاریخ مورد توجه کشورهای قدرتمند بوده است.هم اکنون درحوزه خلیج­فارس، کشور ایران بصورت بالقوه یکی از 15کشور قدرتمند جهان است. جمهوری اسلامی ایران با برخورداری ازهمه متغییرهای قدرت اعم از:سرزمین وسیع،عمق استراتژیک، منابع سرشار واستراتژیک، جمعیت متناسب، موقعیت منحصر بفرد ژئوپلیتیک (گذرگاهی)،تاریخ،هویت ملی، ادبیات غنی و ملتی پویا، اما...

full text

ارایه مدل بومی جامعه مدنی در جمهوری اسلامی ایران

جامعه ی مدنی از جمله مباحثی است که مورد توجه اندیشمندان زیادی قرار گرفته است و حوزه های گوناگون علمی همچون: حقوق، علوم سیاسی، اقتصاد، مدیریت، جامعه شناسی و... را در بر می گیرد. جامعه ی مدنی، آن بخش از زندگی اجتماعی است که سازمان یافته، داوطلبانه، مستقل از دولت و مبتنی بر نظام حقوقی و یا قواعدی است که مقبول شرک تکنندگان باشد، و حوزه ی ایست عمومی میان دولت و شهروند که در آن گفتما نها و روندها، فع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023